UNESCO steden
Brno is een belangrijk, stedelijk monumentenreservaat en de op één na grootste stad in de Tsjechische Republiek. Er is hier sprake van een voortdurende bewoning sinds de komst van de Slaven in de 6e eeuw via de periode van het Grootmoravische rijk tot op heden. Vanaf het einde van de 13e eeuw wordt de stad beschermd door de burcht Sjpielberk, die mettertijd de vestigingsburcht is geworden van de Moravische markgraven uit het geslacht van de Lucemburk-familie en het is de landhoofdstad van Moravië geworden. Net als andere steden heeft ook Brno zijn verborgen geheimen, bijvoorbeeld zijn ondergrondse gangen. Voor toeristen uit de hele wereld is de grootste magneet Vila toeggenthat. Het gaat om het belangrijkste, Europese bouwwerk van de architect Ludwig Mies van der Rohe, dat in 2001 is opgenomen op de Lijst van werelderfgoed van de UNESCO.
Tsjeskie kroemlof ligt in het uiterste zuiden van de Tsjechische republiek, in een regio die een ideale plaats is om de meest interessante dingen te beleven. De stad is niet groot qua oppervlak, maar trekt aan door zijn atmosfeer van vroegere tijden. Dankzij zijn unieke, middeleeuwse bebouwing wordt de stad sinds 1992 beschermd door de UNESCO. Als natuurlijk centrum leeft het niet alleen van zijn geschiedenis, maar mettertijd is het een stad van cultuur, kunst en ook van niet-alledaagse belevenissen geworden. Het hele jaar door biedt het alleen het allerbeste uit een bont menu culturele evenementen. Van het bezoeken van musea en galerijen tot de concerten van de zeven muziekfestivals of de voorstellingen in het kader van de traditionele festiviteiten en van nachtelijke rondleidingen tot zo maar gezellig wat drinken in stijlvolle cafeetjes. Omringd door ongerepte, prachtige natuur lonkt de stad al diegenen die iets onvergetelijks willen beleven.
Hollasjowietse wordt reeds halverwege de 13e eeuw genoemd, in de tijd van de kolonialisering van het Zuid-Tsjechische grensgebied. De gemeente heeft twee zware klappen opgelopen. De eerste in de 16e eeuw, toen bijna alle oorspronkelijk Tsjechische inwoners bezweken aan de pest. Maar de stad is bijna onmiddellijk bevolkt door nieuwe Duitse immigranten. De tweede keer was aan het begin van de Tweede Wereldoorlog, toen de inspanningen van de plaatselijke, Duitse bevolking inzake aansluiting bij het rijksgebied bewaarheid werden. In 1946 begon de gedwongen verdrijving die een groot deel van de inwoners van Duitse afkomst trof. In de lege gebouwen kwamen Tsjechen wonen uit het binnenland die niet veel bouwden, maar eerder alleen het bestaande gebouwenbestand repareerden en onderhielden. In de lijst van de UNESCO kon daarom in 1998 een bijna volledig bewaard gebleven middeleeuws systeem van huizen en siloschuren worden opgenomen.
Krom-njè-riesj is opgericht als marktnederzetting op het kruispunt van handelswegen. In de tijd van de kerkkolonisatie aan het begin van de 12e eeuw is het het eigendom geworden van de bisschoppen van ollomoots. De bevordering tot stad vond plaats in de tweede helft van de 13e eeuw, maar de godsdienstoorlogen van de 14e eeuw brachten de stad vernietigende wonden toe. Na 1848, toen hier het grondwetgevende rijkscongres gehouden werd, breekt een periode van vooruitgang aan die de stad op de hoogste doelen van de cultuur en de kunst heeft gebracht. De stad is niet alleen interessant door zijn geschiedenis en architectuur, maar ook door de omliggende natuur die een hele reeks mogelijkheden biedt om hier de vrije tijd door te brengen. Ieder jaar is de stad het podium van de meest uiteenlopende muziekfestivals, tentoonstellingen, conferenties en congressen. Op de lijst van de UNESCO zijn de de tuinen en het kasteel in krom-njè-riesj opgenomen in 1998.
Koetnaa Hora is zoals de naam al aangeeft, verbonden met het smeden van zilver. Al in 1142 is in het nabijgelegen sedlets het eerste cisterciënzer klooster in Tsjechië opgericht en aan het einde van de 13e eeuw ontstond ook de oorspronkelijke mijnwerkersnederzetting Cuthna antiqua – het oude koetnaa, dat al snel een rijke, koninklijke stad werd. In 1300 gaf koning waatslaf II hier het bergwetboek „Ius regale montanorum“ uit en nog in hetzelfde jaar initieerde hij een munthervorming. Een eeuw later heeft een andere koning, waatslaf IV, hier het Decreet van koetnaa Hora uitgegeven, waarmee hij de stemverhouding op de Praagse universiteit ten gunste van de Tsjechen heeft gewijzigd. Met recht wordt koetnaa Hora beschouwd als de schatkist van het land; diens rijkdom gaf kracht aan de bloei van het Tsjechische koninkrijk. Het unieke karakter en ook de historie stonden allebei achter de inschrijving in 1995 van koetnaa Hora op de lijst van de UNESCO.
Het Letnietse en Valtietse gebied valt uiteen in plaatsen, waar in de 12e eeuw een machtige grensburcht stond. Thans staat hier een romantisch kasteel, een schilderachtig plaatsje en vooral een juweel van een landschap van ongekende afmetingen. De denkbeeldige mijlpaal aan het begin van de lange weg van de ontwikkeling van het hele gebied is het einde van de 14e eeuw, toen Liechtenstein een aandeel in dit graafschap verwierf. Het huidige complex met een oppervlakte van circa 300 km2 is het gevolg van verbeteringen die ook bij Engelse parken zijn toegepast. Dankzij deze verbeteringen ontmoet de barokke architectuur hier het neogotisch verbouwde kasteel en kleinere bouwwerken in romantische stijl. Het Letnietse en Valtietse gebied is als één van de schatten van het wereldcultuur- en natuurerfgoed in 1996 op de lijst van de UNESCO opgenomen.
Litomysul is rond de eeuwwisseling van de 10e en 11e eeuw ontstaan bij een handelsweg die Tsjechië met Moravië verbond. De dominant van de stad is het renaissancekasteel naar Italiaans type met meer dan achtduizend sgrafitto’s; het staat sinds 1999 op de UNESCO-lijst. In Litomysul is de componist Bedrich Smetana geboren en zijn naam wordt ieder jaar herdacht met een operafestival. Op het 500 m lange plein vindt u het gotische raadhuis en een reeks huizen uit de renaissance en de barok. Een wandeling door de historische straatjes die wordt afgesloten in de Kloostertuinen, behoort tot de onvergetelijke belevenissen. Interessant is verder het museum met wandschilderingen van Josef Waachal, het Portmoneum. Litomysul is echter niet alleen geschiedenis; er bevindt zich hier een hele reeks gebouwen met een moderne architectuur. De stad pronkt met de bijnaam Europese bloemenstad en langzaam wordt het een stad voor congrestoeristen.
Olomoots dat in het hart van de Haná ligt en met een bevolking van van 100.000 inwoners tot de belangrijkste Moravische metropolen behoort, waar ontmoetinkjes plaatsvonden van de geschiedenis met persoonlijkheden en van de wetenschap met vooruitgang. De traditie van het bouwen van pestzuilen is in andere christelijke landen gestart door het Trident-concilie. Door de periode van zijn ontstaan in de jaren 1716-1754 behoort het monument van Olomoots tot de laatste voorbeelden van deze modegolf, maar door zijn beeldende conceptie, de rijkdom van zijn figuurlijke versiering en tot slot ook door zijn afmetingen verschilt het nadrukkelijk van alle soortgelijke monumenten. De inwijding van het 35 meter hoge monument vond plaats op 9 september 1754 en werd persoonlijk bijgewoond door keizerin Maria Theresia met haar echtgenoot Frans Jozef I. Stefan van Lotharingen. De Zuil van de Heilige Drie-eenheid is in 2000 ingeschreven op de lijst van de UNESCO.
De stad Praag is permanent bewoond vanaf het vroege paleolithicum tot de periode van de La Tène-cultuur. Met de komst van de Kelt beginnen hier aan het einde van de 2e eeuw voor Christus oppida te ontstaan en in de tweede helft van de 6e eeuw komen de eerste Slavische stammen. In de 9e eeuw verplaatste het heersende geslacht van de Premysls hun zetel hiernaar toe en daarmee is de basis gelegd voor de plaats als vestigingsplaats van de heerser van het prinsdom en later van het koninkrijk Tsjechië. Praag is een belangrijke, stedelijke monumentenzone, waarvan de historische kern met een oppervlakte van 866 hectare het unieke urbanistische geheel van de Praagse Burcht en Hratsjany, Malaa Strana en de Karelsbrug, de Oude Stad met Josefov (de Joodse wijk) en een bewaard gebleven gedeelte van de voormalige Joodse Stad, de Nieuwe Stad, Vysjehrad en andere monumenten omvat. Het is is in 1992 opgenomen op de lijst van de UNESCO.
Teltsj ligt in de zuidwestelijke punt van Moravië, halverwege Praag en Wenen. Volgens de overlevering is zijn stichting verbonden aan de overwinning van de Moravische vorst Otta II op de Tsjechische vorst Bretjie-slaf in 1099. Juist deze Otta heeft zich ingezet voor het stichten van een kapel en later een kerk en een nederzetting die nu de Oude Stad vormt. De grootste groei beleefde de stad tijdens het bewind van Zacharias uit hraadets; dat was in de 2e helft van de 16e eeuw. Aan het einde van de 19e eeuw groeide het belang van de stad alleen nog maar met de komst van de spoorweg. Aangezien het historische hart van de stad, omsloten door visvijvers en poorten, gedurende vele eeuwen zijn bijzondere vorm heeft gehandhaafd, is het in 1992 opgenomen op de lijst van de UNESCO. Dankzij zijn unieke karakter komen er elk jaar duizenden toeristen uit de hele wereld naar de stad.
Trebbietsj verbindt zijn geschiedenis aan de stichting van het Benedictijner klooster in 1101. Dankzij zijn ligging aan de oevers van de rivier de Jiechlava en de vrijgevigheid van de stichters is de stad spoedig een vooraanstaand centrum geworden van religieus leven en opleidingen. Tegenwoordig is het een belangrijk economisch, bestuurlijk, politiek en ook cultureel centrum in zuidwest-Moravië. Het biedt een bont palet aan mogelijkheden voor actieve ontspanning in de schilderachtige omgeving van het voorgebergte van de Tsjechoslowaakse hoogvlakte. De stad was het centrum van de joodse cultuur in Moravië en de unieke, bewaard gebleven joodse wijk vormt een stille getuigenis van het samenleven van Joden en Christenen. Uw tocht langs de bezienswaardigheden brengt u hier naar de joodse wijk en ook naar de Sint-Procopiusbasiliek, die in 2003 is opgenomen op de lijst van de UNESCO.
Zjdjaar nad Saazavoo was oorspronkelijk een marktnederzetting en is gesticht langs een oud voetpad. De nederzetting is tegelijk met de oprichting van het klooster van de Orde der Cisterciënzers in 1252 ontstaan. Aan het begin van de 17e eeuw volgde de promotie tot stad. Nu is het gastheer en ook organisator van veel culturele en maatschappelijke acties. Dankzij zijn gunstige ligging biedt het de toerist een hele reeks van zeer verschillende soorten actieve ontspanning. De Pelgrimskerk van St.-Johannes van nepommoek op de Groene berg is in 1994 opgenomen op de lijst van de UNESCO. Het bouwwerk uit het begin van de 18e eeuw is één van de beste projecten van architect Jan Blazjeej Santini-Aichla en tegelijkertijd een voorbeeld van zogenaamde barokke gothiek. De al met al niet zo grote kerk laat zich op geen enkele wijze goed beschrijven, hetgeen voldoende reden is om hem met eigen ogen te gaan bekijken.
